Hulp voor kinderen van toeslagenouders
De toeslagenaffaire heeft veel gezinnen geraakt, ook in Purmerend. Gedupeerde ouders hebben we als gemeente goed in beeld, omdat we hun gegevens van de Belastingdienst krijgen. Maar hun kinderen vallen vaak buiten de boot, terwijl zij ook recht hebben op ondersteuning. We willen kinderen van toeslagenouders zo goed mogelijk helpen en hopen daarom dat zij zich melden bij de gemeente. Een van die kinderen is de 23-jarige Lisa, die nog elke dag worstelt met de gevolgen van de toeslagenaffaire. Ze deelt haar verhaal: ‘Als kind was er bij ons thuis niets aan de hand.’
Lisa groeide aanvankelijk op in een gelukkig gezin: ‘Ik ben de oudste en heb nog een zusje en een broertje. Mijn vader was niet in beeld, maar mijn moeder zorgde prima voor ons en we hadden het goed thuis. Toen mijn broertje 2 was, begon het slechter te gaan met mijn moeder. Ze werd steeds angstiger en kon uiteindelijk zelfs niet meer werken. We hadden dus geen inkomen meer én niemand die voor ons zorgde. Vanaf mijn 12e zorgde ik voor de boodschappen en paste ik veel op mijn broertje en zusje. Inmiddels heb ik er nog een broertje en zusje bij. Dat is natuurlijk veel te veel verantwoordelijkheid voor iemand van mijn leeftijd. En niemand wist hoe het er bij ons thuis aan toeging.’
Verkeerde dingen
Lisa ging alleen nog maar naar school als het haar uitkwam en raakte betrokken bij de verkeerde dingen: ‘Vanaf mijn 14e ging het fout. Ik wilde voor geld zorgen thuis en kwam in contact met foute vrienden en een foute wereld. Op school probeerden ze me wel te ondersteunen, maar die konden eigenlijk niets. Ik heb dingen gedaan die ik niet had moeten doen. Uiteindelijk maakte mijn moeder een melding bij Jeugdzorg omdat het niet meer ging zo.’
Op straat
Ze kwam toen ze 16 was in de gesloten jeugdzorg terecht, waar ze opgesloten zat behalve als ze naar school ging. Dat duurde bijna 2 jaar. Lisa: ‘Een week voor mijn 18e verjaardag werd ik vrijgelaten en ging ik over naar begeleid wonen, maar na een aanvaring met een meisje dat steeds aan mijn spullen zat, kon ik vertrekken. Daarna heb ik bijna 5 jaar op straat geleefd. Hier en daar bij iemand op de bank, soms in m’n auto. Ik had helemaal niets meer.’
Eigen woning
Lisa kwam bij de gemeente in beeld via haar moeder, die een gedupeerde is van de toeslagenaffaire. Voor de ouders en hun kinderen zetten we als gemeente ‘brede ondersteuning’ in, zoals dat heet. Daarbij kijken we naar allerlei aspecten in iemands leven – zie ook het kader onderaan. Vanuit die ondersteuning hebben we verbinding gezocht met het Jongerenloket. Lisa heeft zelf ook aan haar (mentale) gezondheid gewerkt. Samen met haar is gekeken wat er nodig was om haar van de straat te halen en toekomstperspectief te bieden. Lisa woont nu ruim een jaar in een woning in Wheermolen: ‘Het is tijdelijk, want deze woningen worden gesloopt, maar het heeft me zoveel rust gegeven. Ik word steeds meer wie ik wil zijn en die woning heeft daarbij geholpen. Toen ik hier net zat, was ik heel bang. Alles van de afgelopen jaren kwam naar boven nu ik een vaste plek had. Een psycholoog heeft me geholpen om daarmee te leren omgaan.’
Hoge schulden
Aan de kindregeling van de Belastingdienst houdt Lisa een vervelende smaak over: ‘Het voelt eerlijk gezegd als een afkoopsom. Hier heb je 10.000 euro en nu willen we je niet meer zien. Maar ik heb vanaf mijn 18e schulden opgebouwd waar ik met die 10.000 euro niet eens in de buurt kom. Ik moest een zorgverzekering hebben, maar had geen inkomen en kon dat geld niet van mijn moeder krijgen. Dus elke maand groeide mijn schuld verder en dan is dit een druppel op een gloeiende plaat. Mijn jeugd krijg ik er niet mee terug en ook mijn moeder wordt nooit meer de oude. De Belastingdienst zou moeten kijken naar de schulden van de kinderen, maar dat gebeurt niet.’
Mindset is alles
We zetten als gemeente brede hulp in voor Lisa en kijken of we haar schulden via een saneringskrediet kunnen oplossen. En ondanks alle tegenslag ziet Lisa zelf haar toekomst zonnig in: ‘Ik volg cursussen op het gebied van IT en leer programmeren. Het is echt een mannenwereld, maar het ligt me. Uiteindelijk zou ik richting cybersecurity willen. Hopelijk worden mijn schulden opgelost door het saneringskrediet. Daarna kan ik gaan leven. Bouwen aan mijn eigen toekomst en hopelijk een eigen huis kopen. Mindset is alles in het leven, daar geloof ik heilig in. Het is lastig als je er diep in zit, maar het helpt echt om positief te blijven. Vraag hulp als je die nodig hebt. En neem die hulp dan ook aan.’
Hulp op maat
In principe kan iedereen zich bij de gemeente melden voor hulp, bijvoorbeeld als je moeite hebt om rond te komen of vanuit een uitkering hulp wilt bij het vinden van een opleiding of werk. Vanaf deze plek roepen we vooral de kinderen van toeslagenouders op om contact met ons te zoeken. We kijken hoe we je kunnen helpen op het gebied van werk, inkomen, gezin, financiën en gezondheid, en kunnen je doorverwijzen als dat nodig is. Ben of ken je iemand die geraakt is door de toeslagenaffaire? Neem dan contact op met de gemeente, via telefoonnummer 0299 452 452 en vraag naar het team Toeslagenaffaire.