Historische waterpomp terug op de Kaasmarkt

Na jarenlange voorbereidingen is op 9 mei 2025 een getrouwe replica van de historische waterpomp in gebruik genomen op de Kaasmarkt. Wethouder Pascal Verkroost en Tineke Abercrombie, VHP, verrichtten samen de openingshandeling. Zij vulden een speciaal ontworpen waterfles met water uit de waterpomp. Het Purmerends Palet verzorgde een komische theateract.
Behoud van historische elementen in de binnenstad
Het bestuur van de Vereniging Historisch Purmerend stelde enkele jaren geleden via oud-voorzitter Tineke Abercrombie-Schoorl aan de gemeente voor om de historische waterpomp die tot ongeveer 1940 op de Kaasmarkt stond, terug te brengen in het straatbeeld. Aanleiding hiervoor was het 50-jarig bestaan van de VHP in 2021. Na de oproep in juli 2018 van de toenmalige wethouder Eveline Tijmstra om met ideeën te komen voor het behoud van historische elementen in de binnenstad, leek de tijd rijp. De gemeente omarmde het plan en gaf groen licht om het te realiseren. Na jarenlange voorbereidingen (mede door de coronapandemie) wordt een getrouwe replica van de historische waterpomp (gemaakt van aluminium) teruggeplaatst op de Kaasmarkt.
Stadspompen na cholera uitbraak in de 19e eeuw
In Purmerend werden in de tweede helft van de 19e eeuw meerdere stadspompen geplaatst (in de bocht van de Herengracht, twee op de Koemarkt, een op het Ooievaarsplein en een op de Kaasmarkt). Aanleiding was de ontdekking dat vervuild water de oorzaak was van de toen veel voorkomende besmettelijke ziekte cholera. De Purmerenders konden uit deze pompen relatief gezonder (grond)water tappen voor hun dagelijkse waterbehoeften. Nadat in 1923 een waterleidingnet werd aangelegd, verdwenen de stadspompen langzamerhand.
Water drinken is gezond
Naast de historische waarde draagt de waterpomp ook bij aan het bevorderen van de gezondheid door meer watertappunten aan te bieden, dit stimuleert het drinken van water en helpt bij het verminderen van het gebruik van plastic flessen. Hiervoor is al eerder een watertappunt op de Koemarkt geplaatst. Daarnaast draagt het bij aan de verfraaiing van de binnenstad, waar de gemeente momenteel aan werkt vanuit Programma Binnenstad.
Gezamenlijke financiering
De gemeente Purmerend heeft de waterpomp grotendeels gefinancierd. Door een gift van VHP en een bijdrage afkomstig van fondsenwerving door de VHP om historische elementen terug te brengen in de binnenstad kon de waterpomp gerealiseerd worden. De VHP financiert haar deel uit een legaat dat VHP ontving na het overlijden van mw. Ada Debets-Van Leer in 2022. Het VHP-bestuur wil hiermee recht doen aan haar waardevolle rol en betekenis in de Purmerendse gemeenschap. Mw. Debets-Van Leer zette zich hiervoor met hart en ziel in, was jarenlang een vooraanstaand raadslid en draagster van de Eremedaille van de stad. De gemeente is eigenaar van de waterpomp en zorgt voor het beheer.
