Verslag werkplaats #1 Omgevingsvisie

Op 5 november 2024 vond de werkplaats van de Omgevingsvisie plaats in De Kleine Doele in Purmerend. Tijdens deze werkplaats gingen verschillende organisaties – van instellingen tot verenigingen – met elkaar in gesprek over de opgavennotitie van de Omgevingsvisie.

Het programma werd geopend door de projectleider Omgevingsvisie bij de gemeente Purmerend met een introductie op de Omgevingsvisie. Daarna werden de verschillende aanwezigen gevraagd aan te geven welke verschillende opgaven er voor hun - vanuit hun eigen expertise - spelen in Purmerend. Vervolgens werd een korte presentatie gegeven over de 5 thema’s en de kernopgaven van de opgavennotitie door bureau UUM. Na een korte pauze werd er ten slotte gesproken over andere/aangepaste opgaven, of verbindingen en kansen die gezien worden tussen de 5 thema’s.

Introductie: plan van aanpak

De projectleider Omgevingsvisie presenteert het plan van aanpak en de voorgaande bijeenkomsten aan de hand van slides. Hier komen een aantal vragen op:

  • Vraag: Vervangt de Omgevingsvisie op termijn het bestemmingsplan?
    Antwoord: Nee, het is een visie voor de lange termijn. Het bestemmingsplan is een instrument dat blijft. Maar met de komst van de Omgevingswet gaat het anders heten namelijk Omgevingsplan. De Omgevingsvisie is de visie die daarboven hangt.
  • Vraag: Er zijn ook landelijke opgaven zoals klimaat en stikstof. Hoe gaan die hierin opgenomen worden?
    Antwoord: Ze zijn uiteraard van invloed en worden opgenomen in de visie.
  • Vraag: De omliggende gemeentes zijn ook bezig met visies. Worden die ook meegenomen?
    Antwoord: Ja, die gaan we spiegelen met de buurgemeentes. Ook zijn er al dorpsvisies voor de Beemster. Die visies worden zeker meegenomen, maar in die fase zitten we nog niet.
  • Vraag: Is er bewust gekozen voor 2050?
    Antwoord: Dat is meer vanwege de vaststelling van de uiteindelijke visie, en de Omgevingsvisie van de provincie Noord-Holland.

Rondvraag aanwezigen: welke opgaven komen zij tegen?

Na de presentatie van de projectleider worden de aanwezigen gevraagd welke verschillende opgaven er voor hun spelen in Purmerend, bekeken vanuit hun eigen expertise. Opgemerkt is dat mobiliteit en ruimte sterk met elkaar verbonden moeten worden en dat veilige en duurzame vervoerswijzen gestimuleerd moeten worden, bijvoorbeeld via het STOMP-principe dat voornamelijk is gericht op lopen en fietsen. De huidige fietsinfrastructuur wordt beschreven als onder de maat, er zijn te weinig veilige routes en er zijn veel gemengde fietspaden. Ook is aangegeven dat er lang niet altijd goed wordt nagedacht over de fysieke toegankelijkheid van de openbare ruimte.

Een andere opgave is de inrichting van de openbare ruimte en met aandacht voor verduurzaming en klimaatadaptatie. Bij grote ontwikkelingen wordt er vaak onvoldoende naar de groenblauwe structuren gekeken. Dit gaat in de toekomst problemen opleveren met zaken als hittestress en wateroverlast. Hierbij aansluitend is het van belang dat er voldoende sport- en beweegmogelijkheden zijn, ook in de openbare ruimte. Toegang tot beweegroutes in openbaar gebied dragen bij aan een verbetering van de gezondheid.

Een veel voorkomende opgave is de woonopgave. Er moeten meer woningen bijkomen in Purmerend met een focus op de woon-werkverhouding. Ook zijn geschikte woningen nodig voor sociale inclusie, iedereen moet in Purmerend kunnen wonen. Tegelijkertijd is het een opgave hoe er wordt omgegaan met beeldbepalende gebouwen. Hoe om te gaan met erfgoed roept de vraag op hoe Purmerend in de toekomst omgaat met het Werelderfgoed.

Ook blijft het van belang dat er ruimte geboden wordt aan bedrijvigheid, zodat bedrijven in de gemeente kunnen blijven of zich juist in de gemeente kunnen vestigen. Hier wordt een opgave gezien die veel connecties heeft met de woonopgave en de bereikbaarheid. Tegelijkertijd moet de agrarische sector in de Beemster niet vergeten worden. Deze moet zich ook duurzaam kunnen ontwikkelen, innoveren en uitbreiden.

De genoemde opgaven zijn verspreid over verschillende thema’s van de opgavennotitie. Opvallend is dat verschillende opgaven onder meerdere thema’s kunnen vallen.

Presentatie over de 5 thema’s en de kernopgaven van de opgavennotitie

Bureau UUM geeft een presentatie over de 5 thema’s en de kernopgaven van de opgavennotitie van de Omgevingsvisie.

Ten slotte: andere opgaven, verbindingen en kansen

Na een korte pauze werd er tot slot gesproken over andere/aangepaste opgaven, of verbindingen en kansen die gezien worden tussen de 5 thema’s. Een algemene opmerking over de 15 kernopgaven is dat nog moeilijk kan worden herleid wat deze opgaven specifiek voor Purmerend maakt. Hiervoor moeten er meer connecties gemaakt worden met de koppeling de thema’s en specifiek moeten worden gemaakt wat het relevant maakt voor de Beemster en Purmerend. Hierin wordt de rol van de Beemster als voedselkamer van Europa naar voren gebracht. Het verbeteren van de connecties met het MBO- en HBO-onderwijs (en de tech-campus) in Purmerend met de Beemster wordt benoemd als belangrijk punt om te kunnen blijven innoveren in de agrarische sector.

Ook is opgemerkt dat het belangrijk is dat er ook voor de juiste doelgroepen wordt gebouwd. De gemeente wordt draaiende gehouden door de mensen die in de voorzieningen van de gemeente werken. Deze mensen wonen vaak in sociale huurwoningen. Als deze mensen niet in de buurt kunnen wonen en vervolgens de reistijd te lang wordt, bijvoorbeeld door verschraling van het openbaar vervoer, of dat er vergelijkbare werkkansen dichter bij huis ontstaan dan kan dat problemen opleveren voor de voorzieningen in de gemeente.

Enkele andere gemaakte opmerkingen:

  • De combinatie tussen het MBO- en HBO-onderwijs versterken en behouden in de gemeente en het wonen van de studenten in Purmerend. Veel studenten vertrekken na de opleiding weer uit Purmerend omdat er geen woningen beschikbaar zijn.
  • In de Beemster is nog veel grond beschikbaar om eventueel woningen te bouwen. Dit kan echter problemen opleveren met milieu restricties tussen bedrijven en woningen.
  • Mobiliteit heeft samenhang met veel andere thema’s en zit hierdoor vaak in verschillende opgaven van andere thema’s verwerkt.